بسم الله الرحمن الرحیم
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا یَأْتِکُمْ مَثَلُ الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِکُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَ الضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتَّى یَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ مَتى نَصْرُ اللَّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِیبٌ (البقرة/214)
آیا گمان کردید داخل بهشت مى شوید وحال آنکه هنوز مانند آنچه بر پپشینیان شما گذشت به شما نرسیده است؟! آنان گرفتار تنگدستى و ناخوشى شده و چنان زیر و زبر شدند که پیامبر و افرادى که ایمان آورده و همراه او بودند، گفتند: یارى خدا چه وقت خواهد بود؟ آگاه باشید که یارى خداوند نزدیک است.
تفسیر نور (حجت الاسلام و المسلمین قرائتى)
نکته ها:
«بأساء» سختى هایى است که از خارج به انسان تحمیل مى شود، مثل جنگ و سرقت. و«ضرّاء» سختى هاى درونى است، مانند بیمارى، زخم وجراحت.
این آیه یادآور تحمل سختى از سوى مؤمنان گذشته و هشدار و تسلاّیى براى مسلمانان است. حوادث سخت، آزمایش الهى است و مشکلاتى همچون حوادث تلخِ مالى و جانى همه براى ساخته شدن انسان هاست.
هر بلایى را عطایى با وى است
هر کدورت را صفایى در پى است
زیر هر رنجى، گنجى معتبر
خار دیدى، چشم بگشا گل نگر
در روایتى از پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله مى خوانیم: بهشت با سختى ها پیچیده شده است.(1) و در روایت دیگرى آمده: براى مؤمنان گرفتار در دنیا، چنان پاداشى است که دیگران مى گویند: اى کاش این سختى ها با سختى بیشترى براى ما بود.(2) آرى، مشکلات، عامل رشد و قرب و راه ورود به بهشت است.
نابرده رنج، گنج میسّر نمى شود
مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد
تأخیر استجابت دعا، مایه ى تردید نشود. خداوند بارها وعده داده است که «انّهم لهم المنصورون»(3) انبیا و بندگان ما حتماً یارى مى شوند. و «کتباللّه لاغلبنّ انا ورسلى»(4) خداوند نوشته است که من و فرستادگانم پیروز هستیم. به هر حال خداوند وعده ى پیروزى داده و ممکن است به دلائلى این وعده ها به تأخیر بیافتد، لکن این تأخیر نباید سبب تردید شود.
پیام ها:
1- انتظار بهشت رفتن، تنها بخاطر ایمان داشتن و بدون سختى کشیدن، انتظار نادرستى است. «ام حسبتم ان تدخلوا الجنّة…»
2- در سنّت هاى الهى، هیچ تغییرى نیست. همه ملّتها و امتّها و افراد باید از کوران آزمایش بگذرند. «ولمّا یأتکم مثل الّذین خلَوا»
3- توجّه به مشکلات دیگران، عامل تسکین است. از تاریخ، عبرت و الگو بگیریم. «مستهم البأساء والضرّاء»
4- آماده باشیم، آزمایشات الهى به قدرى سخت است که بعضى مواقع انبیا را نیز مضطرب مى کند. «یقول الرسول والذین آمنوا معه متى نصر اللَّه»
5 – در سختىها، انبیا از مردم جدا نبودند. «یقول الرسول و الذین آمنوا معه»
6- یکى از شروط استجابتِ دعا، اضطرار و قطع امید از غیر خداست. «متى نصراللَّه… انّ نصر اللّه قریب»
7- آرام بخشِ همه ى مشکلات، یاد نصرت خداوند است. «الا انّ نصر اللّه قریب»
8 – مقاومت، زمینه ى دریافت نصرت الهى است. «مسّتهم… انّ نصر اللّه قریب»
منابع :
1) انّ الجنّة حفّت بالمکاره و انّ النّار حفّت بالشهوات». تفسیر کاشف، ج1، ص9.31
2) تفسیر منهجالصادقین، ج1، ص552.
3) صافات، 172.
4) مجادله، 21.
برگرفته از نرم افزار قرآنی نسیم رضوان ، تنظیم : پایگاه اینترنتی خورشید آل یاسین
